Θέση της Συνέλευσης 14/2/2013
του Τμήματος Ευρωπαϊκής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
Με αφορμή τη συζήτηση για τη διεύρυνση της Ε.Ε. με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, τις τελευταίες εβδομάδες βρίσκεται στην επικαιρότητα, το ζήτημα της πολιτικής των διευρύνσεων της Ένωσης.
Υπό αυτό το πρίσμα, αποτελεί άμεση ανάγκη να αναλυθεί και να διευκρινισθεί το τι ακριβώς σημαίνει στις σημερινές συνθήκες η διεύρυνση και ποια πρέπει να είναι η θέση της Αριστεράς.
Η διαδικασία της διεύρυνσης είναι μια υπόθεση όχι απλά ή μόνον τεχνοκρατική, που αφορά τους θεσμούς της Ε.Ε., αλλά πρωτίστως αφορά τους λαούς κάθε χώρας.
Η Αριστερά στην Ευρώπη όπως εκφράζεται κατά κύριο λόγο μέσω του ΚΕΑ, αλλά και σε κάθε χώρα χωριστά, οφείλει και πρέπει να εντάξει και την πολιτική της διεύρυνσης όχι μόνο στον θεωρητικό πολιτικό της λόγο, αλλά και στο δικό της πολιτικό σχεδιασμό και να μην αφήσει να εξελίσσεται μόνο με πρωτοβουλίες των κυρίαρχων συντηρητικών, σοσιαλδημοκρατικών και νεοφιλελεύθερων δυνάμεων.
Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται η άμεση επικοινωνία με τους λαούς των υπό ένταξη χωρών μέσω των μαζικών τους συνδικαλιστικών οργανώσεων, των κινημάτων τους και φυσικά μέσω των Αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων στην κάθε χώρα ώστε να υπάρχει ένας κοινός σχεδιασμός και ένταξη των δυνάμεων αυτών στο σχέδιο της Αριστεράς.
Ι. ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΕ
Είναι σαφές ότι με την περιδίνηση στην οικονομική κρίση και την κυριαρχία των θιασωτών του άκρατου νεοφιλελευθερισμού, οι οποίοι έχουν ως επικεφαλής και κύριο εκφραστή στο πολιτικό επίπεδο την κα Μέρκελ, επιχειρείται μια συνολικότερη συντηρητική και αντιδημοκρατική ανασυγκρότηση της Ε.Ε.
Στο πλαίσιο αυτό ο ρόλος που επιφυλάσσεται για μεγάλο εύρος κοινωνικών δυνάμεων, χωρών ή ακόμα και ευρύτατων περιφερειών στην Ευρώπη, είναι ρόλος ιδιότυπων ειδικών οικονομικών ζωνών με περιορισμένα δημοκρατικά, ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα και όχι μόνο. Ακόμη και τα αστικά συντάγματα και καταστατικοί χάρτες μοιάζουν ανίκανα να ανακόψουν την νεοφιλελεύθερη λαίλαπα.
Η προοπτική αυτή επιχειρεί να εδραιώσει την ηγεμονία των συντηρητικών δυνάμεων της Γερμανίας σε όλη την Ευρώπη. Αυτό επιτυγχάνεται με το να οδηγείται η Ένωση σε μια σκληρή νεοφιλελευθεροποίηση, με το να απονεκρώνονται τα κοινωνικά κεκτημένα τα οποία είναι απόρροια αγώνων δεκαετιών, με το να αποδομείται στις πλέον αδύναμες χώρες η διάκριση των εξουσιών προς όφελος της εκτελεστικής εξουσίας η οποία λειτουργεί ως φερέφωνο της Γερμανικής νεοφιλελεύθερης συντήρησης, με το να εξαφανίζεται με όρους υποτέλειας η εθνική κυριαρχία και ταυτόχρονα να δημιουργείται η περίφημη Ευρωπαϊκή Ένωση των δύο ή των περισσότερων ταχυτήτων.
Οι χώρες που εντάχθηκαν στα τελευταία δέκα χρόνια, με εξαίρεση ίσως την Μάλτα και την Κύπρο, οι υπό ένταξη χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αλλά και υπό συνθήκες κάποιες απο τις χώρες του νότου που βρίσκονται σε οικονομική πολιορκία επιδιώκεται να ενταχθούν στην δεύτερη ταχύτητα της Ε.Ε.
Αυτή η στρατηγική έχει δημιουργήσει τεράστιες αντιδράσεις όχι μόνο στους εργαζόμενους, που σχεδόν καθημερινά διαδηλώνουν στους δρόμους και στις πλατείες της Ευρώπης, αλλά ακόμα και σε συντηρητικές δυνάμεις της κοινωνίας που μέχρι πρότινος ήταν καθηλωμένες.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια εποχή μεγάλων συγκρούσεων και ως Αριστερά οφείλουμε να συγκροτήσουμε το ευρωπαϊκό κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο που θα βάλει φρένο στον νεοφιλελεύθερο εργασιακό και κοινωνικό μεσαίωνα.
Ωστόσο δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι στις υπό ένταξη χώρες, ακόμη και αυτήν την περίοδο της συντηρητικοποίησης, έστω και με μια μεγαλύτερη διστακτικότητα απ' ότι στο όχι μακρινό παρελθόν, όπως κατέδειξε χαρακτηριστικά το δημοψήφισμα της Κροατίας, οι λαοί νομίζουν ότι κάτι καλύτερο θα υπάρξει γι’ αυτές από την ένταξη τους στην Ε.Ε..
ΙΙ. Η ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ
Επικεντρώνοντας στις κινήσεις της Ένωσης το αμέσως προσεχές μέλλον, το ζήτημα της διεύρυνσης εντοπίζεται κυρίως στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και στην Τουρκία.
Σε αυτές τις γειτονικές μας χώρες υπάρχουν τεράστια προβλήματα και τραγικές ανισότητες. Τα προβλήματα που εντοπίζονται στο οικονομικό περιβάλλον αφορούν πρώτα και κύρια στο βιοτικό επίπεδο των λαϊκών στρωμάτων. Ταυτόχρονα παρατηρούνται μεγάλα ελλείμματα ως προς το είδος της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων που απολαμβάνουν οι πολίτες.
Ασφαλώς κάθε χώρα αποτελεί και ξεχωριστή περίπτωση, ωστόσο μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε μερικά από αυτά που αποτελούν κοινό τόπο με διαφορετικά βεβαίως κατά τόπο χαρακτηριστικά, προκειμένου να αποτυπώσουμε το τοπίο.
Προβλήματα σε σχέση με την προστασία και τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων
Προβλήματα σε σχέση με τα δικαιώματα συνδικαλιστικής δραστηριότητας των εργαζομένων και το δικαίωμα τους για συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Προβλήματα με τα ανθρώπινα δικαιώματα γενικά και ειδικότερα των μειονοτήτων, των γυναικών, των κρατουμένων, των LGBT.
Προβλήματα διαφθοράς που συνδυάζονται με την ασυλία των ανώτατων λειτουργών και της άρχουσας τάξης, την σύγχυση στην άσκηση των διακριτών εξουσιών, την κομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης και τον έλεγχο των μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Υψηλά ποσοστά πληθυσμού που είναι κάτω από το όριο της φτώχιας
Έλλειψη προστασίας των παιδιών και των ατόμων με ειδικές ανάγκες.
Προβλήματα προστασίας και σεβασμού του περιβάλλοντος.
Θα πρέπει να είμαστε σαφείς και ξεκάθαροι απέναντι στους λαούς των χωρών αυτών: αφενός μεν οι κυρίαρχες τάξεις της χώρας τους και οι συντηρητικές πολιτικές κυβερνήσεις τους, αφετέρου δε οι ευρωπαϊκοί νεοφιλελεύθεροι θιασώτες, προεξάρχουσας της Γερμανίας, είναι ο πιο μεγάλος αντίπαλος τους στην πορεία τους για την ένταξη στην Ε.Ε.
i) Οι κυρίαρχες τάξεις και οι κυβερνήσεις τους γιατί έχοντας επίγνωση των τεράστιων καθυστερήσεων που υπάρχουν στην χώρα τους, επιδιώκουν είτε να προσδεθούν σε άρματα ισχυρών, κυρίως της Γερμανίας, με οιοδήποτε κόστος και κυρίως αποδομώντας και απεμπολώντας κάθε έννοια δικαιώματος, είτε να μεταθέσουν την συζήτηση σε ζητήματα εθνικού αλυτρωτισμού και να αποπροσανατολίσουν τους λαούς των χωρών τους. Στην προσπάθειά τους αυτή βρίσκουν «ιδιότυπους συμμάχους» που εμφανίζονται ως «εχθροί», στα πιο εθνικιστικά στοιχειά και στα στοιχεία θρησκευτικού φανατισμού που υπάρχουν και στην Ελλάδα και που ευτυχώς δεν είναι κυρίαρχα. Αν και από την μεριά του Ελληνικού πολιτικού συστήματος κυριαρχούσε ο φανατικός εθνικισμός οι λαοί θα μπορούσε με ευκολία να οδηγηθούν σε απρόβλεπτες περιπέτειες.
ii) To νεοφιλελεύθερο ευρωπαϊκό κατεστημένο, γιατί με την καταστροφική πολιτική που επιβάλλει αποδομεί κάθε κοινωνικό κεκτημένο και τις συνέπειες της πολιτικής αυτής τις βιώνουμε και εμείς ως λαός με την ίδια ένταση που τις βιώνουν ήδη και οι υπό ένταξη χώρες. Θα πρέπει επομένως να καταστεί σαφές στους λαούς των γειτονικών χωρών ότι αντίπαλος τους είναι οι κυρίαρχες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις της Ευρώπης που τους αντιμετωπίζουν ως αγορά και όχι ως κοινωνίες με δικαιώματα και με εθνική αξιοπρέπεια. Που κρατάνε καθηλωμένο τον κοινοτικό προϋπολογισμό με αποτέλεσμα να περιορίζεται η δυνατότητα σύγκλισης ανάμεσα στις ήδη υπάρχουσες χώρες της Ε.Ε., πολύ περισσότερο δε, σε αυτές που επίκειται να εισέλθουν. Που βάζουν τα κέρδη πάνω από την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι η αναφορά στα προβλήματα δεν γίνεται για να σηκώσουμε τείχη ανάμεσα στους λαούς μας, αλλά για να εντάξουμε και αυτούς τους λαούς στο πανευρωπαϊκό μέτωπο εναντίον του ευρωπαϊκού νεοφιλελευθερισμού.
Ο πιο σημαντικός όμως λόγος είναι η ανάγκη για να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια του κοινοτικού κεκτημένου προς μια νέα, προοδευτικότερη κατεύθυνση, μια κατεύθυνση που θα κινείται στους άξονες των θεωρητικών εμπνευστών του ευρωπαϊκού οικοδομήματος της αριστεράς που οραματίστηκαν την Ευρώπη των λαών, δηλαδή μια Ευρώπη με ίσα δικαιώματα για όλους.
Η Ευρωπαϊκή Αριστερά και ειδικότερα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ θεωρεί ότι είναι επιβεβλημένο να δοθεί η δυνατότητα και ο λόγος στους λαούς και αυτοί κυρίαρχα να αποφασίσουν, αν θέλουν να ενταχθούν στην Ε.Ε.
Η όποια απόφαση τους θα πρέπει να είναι απόλυτα σεβαστή.
Οι λαοί των δυτικών Βαλκανίων ειδικότερα πρέπει να γνωρίζουν ότι στις δυνάμεις τη Ευρωπαϊκής Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ θα βρουν ένα ειλικρινή φίλο και ένα εν δυνάμει σύμμαχο στην προσπάθεια τους να επιλύσουν τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην χώρα τους, αλλά κυρίως για τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει όλη η Ευρώπη: Την ανάγκη για ανατροπή της νεοφιλελεύθερης πορείας, την ανατροπή της συντηρητικής ανασυγκρότησης της Ευρώπης.
ΙΙΙ. ΕΠΑΝΕΘΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
Δυστυχώς, δεδομένων των αποτελεσμάτων της καπιταλιστικής κρίσης, πολλές κατά βάση συντηρητικές δυνάμεις σηκώνουν την σημαία της εθνικής αναδίπλωσης. Κάποιες από αυτές, προχωράνε ακόμα παραπέρα, ευαγγελιζόμενοι την αυτονομία των πλουσιότερων περιοχών μέσα στην ίδια χώρα, έναντι των φτωχότερων.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τον διαχωρισμό μέσα στην Ευρώπη σε πλούσιες χώρες ή πλούσιες περιφέρειες από την μια και σε φτωχές από την άλλη.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε την νέα χάραξη των συνόρων μέσα στην Ευρώπη με πρόσχημα ότι πρέπει να χωριστούν οι πλούσιοι από τους φτωχούς ή οι εκλεκτοί από τους παρακατιανούς.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε την επανεθνικοποίηση των πολιτικών της Ε.Ε.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να μετατραπεί η Ευρώπη σε ένα πεδίο εθνικών και περιφερειακών ανταγωνισμών.
Δεν μπορούμε να υποχωρήσουμε στις λογικές που ακόμα και πολλές αριστερές δυνάμεις προβάλλουν ενός νέου νομισματικού πολέμου στο όνομα μιας νέας κατ' επίφαση “ανταγωνιστικότητας”
Οφείλουμε να προβάλλουμε την ενότητα των λαών και των εργαζομένων και αγωνιστικά να επιβάλλουμε την ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού ως προτεραιότητα για τους λαούς της Ευρώπης.
Ταυτόχρονα και κυρίως ως προς τις σχέσεις μας με τους γείτονές μας, οι όποιες πραγματικές ή υποτιθέμενες διμερείς διαφορές πρέπει να επιλύονται στο πλαίσιο του σεβασμού του διεθνούς δικαίου με την αιγίδα του ΟΗΕ και σε πνεύμα που να προωθεί την καλή γειτονία και την συνεργασία ανάμεσα στις χώρες και τους λαούς.
Η ύπαρξη τυχόντων διμερών διαφορών πρέπει να αντιμετωπίζεται ως εκκρεμότητα μεταξύ της Ε.Ε. και της υπό ένταξη χώρας και να αναζητείται λύση στο πλαίσιο του ΟΗΕ, ώστε να αποφεύγονται διαδικασίες αρνησικυρίας (βέτο)
ΙV. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Βιώνουμε την μεγαλύτερη κρίση όχι μόνον του ίδιου του οικοδομήματος της ΕΕ αλλά και ολόκληρου του καπιταλιστικού συστήματος. Οι νεοφιλέυθερες στρεβλώσεις και ο ηγεμονισμός της Γερμανίας οδηγούν στο μετασχηματισμό της Ένωσης σε ένα νεοφιλεύθερο αντιδημοκρατικό μόρφωμα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να εγκαταλείψουμε το όραμα για μια άλλη Ευρώπη. Η ανάγκη ειρηνικής συνύπαρξης των λαών μέσα σε μια περιοχή κοινωνικής ειρήνης, ισονομίας και ευημερίας που θα εκτείνεται απο τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια πρέπει να παραμείνει στρατηγικός στόχος. Όλοι οι λαοί θα πρέπει να είναι ευπρόσδεκτοι υπό τους όρους και τις συνθήκες που δεν θα υποδεικνύουν οι αγορές ή οι νεοφιλελεύθεροι κοινοτικοί κανόνες αλλά ένα νέο κοινωνικό κοινοτικό κεκτημένο, με διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, των ανέργων, των νέων, των συνταξιούχων, όλης της κοινωνίας ανεξαρτήτως φυλής ή καταγωγής.
Περαιτέρω, η διαδικασία ένταξης θα πρέπει να εντάσσεται σε συγκροτημένο πρόγραμμα οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης με προοπτική να αποτραπούν τα σχέδια για δημιουργία Ε.Ε. με περισσότερες της μιας ταχύτητας. Αυτό συνεπάγεται την άμεση αύξηση των κοινωνικών πόρων για το σύνολο των προγραμμάτων σύγκλισης.
Βασικός άξονας της πολιτικής μας και της πολιτικής της ευρωπαϊκής αριστεράς θα πρέπει να είναι η δικαιοσύνη, η ισονομία και η δημοκρατία για όλους τους λαούς και τις χώρες της Ευρώπης, σε μια Ευρώπη της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, σε μια Ευρώπη εγγυητή της Ειρήνης για όλη την Ανθρωπότητα, σε μια μια Ευρώπη με προοπτική σοσιαλιστική.
του Τμήματος Ευρωπαϊκής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
Με αφορμή τη συζήτηση για τη διεύρυνση της Ε.Ε. με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, τις τελευταίες εβδομάδες βρίσκεται στην επικαιρότητα, το ζήτημα της πολιτικής των διευρύνσεων της Ένωσης.
Υπό αυτό το πρίσμα, αποτελεί άμεση ανάγκη να αναλυθεί και να διευκρινισθεί το τι ακριβώς σημαίνει στις σημερινές συνθήκες η διεύρυνση και ποια πρέπει να είναι η θέση της Αριστεράς.
Η διαδικασία της διεύρυνσης είναι μια υπόθεση όχι απλά ή μόνον τεχνοκρατική, που αφορά τους θεσμούς της Ε.Ε., αλλά πρωτίστως αφορά τους λαούς κάθε χώρας.
Η Αριστερά στην Ευρώπη όπως εκφράζεται κατά κύριο λόγο μέσω του ΚΕΑ, αλλά και σε κάθε χώρα χωριστά, οφείλει και πρέπει να εντάξει και την πολιτική της διεύρυνσης όχι μόνο στον θεωρητικό πολιτικό της λόγο, αλλά και στο δικό της πολιτικό σχεδιασμό και να μην αφήσει να εξελίσσεται μόνο με πρωτοβουλίες των κυρίαρχων συντηρητικών, σοσιαλδημοκρατικών και νεοφιλελεύθερων δυνάμεων.
Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται η άμεση επικοινωνία με τους λαούς των υπό ένταξη χωρών μέσω των μαζικών τους συνδικαλιστικών οργανώσεων, των κινημάτων τους και φυσικά μέσω των Αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων στην κάθε χώρα ώστε να υπάρχει ένας κοινός σχεδιασμός και ένταξη των δυνάμεων αυτών στο σχέδιο της Αριστεράς.
Ι. ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΕ
Είναι σαφές ότι με την περιδίνηση στην οικονομική κρίση και την κυριαρχία των θιασωτών του άκρατου νεοφιλελευθερισμού, οι οποίοι έχουν ως επικεφαλής και κύριο εκφραστή στο πολιτικό επίπεδο την κα Μέρκελ, επιχειρείται μια συνολικότερη συντηρητική και αντιδημοκρατική ανασυγκρότηση της Ε.Ε.
Στο πλαίσιο αυτό ο ρόλος που επιφυλάσσεται για μεγάλο εύρος κοινωνικών δυνάμεων, χωρών ή ακόμα και ευρύτατων περιφερειών στην Ευρώπη, είναι ρόλος ιδιότυπων ειδικών οικονομικών ζωνών με περιορισμένα δημοκρατικά, ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα και όχι μόνο. Ακόμη και τα αστικά συντάγματα και καταστατικοί χάρτες μοιάζουν ανίκανα να ανακόψουν την νεοφιλελεύθερη λαίλαπα.
Η προοπτική αυτή επιχειρεί να εδραιώσει την ηγεμονία των συντηρητικών δυνάμεων της Γερμανίας σε όλη την Ευρώπη. Αυτό επιτυγχάνεται με το να οδηγείται η Ένωση σε μια σκληρή νεοφιλελευθεροποίηση, με το να απονεκρώνονται τα κοινωνικά κεκτημένα τα οποία είναι απόρροια αγώνων δεκαετιών, με το να αποδομείται στις πλέον αδύναμες χώρες η διάκριση των εξουσιών προς όφελος της εκτελεστικής εξουσίας η οποία λειτουργεί ως φερέφωνο της Γερμανικής νεοφιλελεύθερης συντήρησης, με το να εξαφανίζεται με όρους υποτέλειας η εθνική κυριαρχία και ταυτόχρονα να δημιουργείται η περίφημη Ευρωπαϊκή Ένωση των δύο ή των περισσότερων ταχυτήτων.
Οι χώρες που εντάχθηκαν στα τελευταία δέκα χρόνια, με εξαίρεση ίσως την Μάλτα και την Κύπρο, οι υπό ένταξη χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αλλά και υπό συνθήκες κάποιες απο τις χώρες του νότου που βρίσκονται σε οικονομική πολιορκία επιδιώκεται να ενταχθούν στην δεύτερη ταχύτητα της Ε.Ε.
Αυτή η στρατηγική έχει δημιουργήσει τεράστιες αντιδράσεις όχι μόνο στους εργαζόμενους, που σχεδόν καθημερινά διαδηλώνουν στους δρόμους και στις πλατείες της Ευρώπης, αλλά ακόμα και σε συντηρητικές δυνάμεις της κοινωνίας που μέχρι πρότινος ήταν καθηλωμένες.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια εποχή μεγάλων συγκρούσεων και ως Αριστερά οφείλουμε να συγκροτήσουμε το ευρωπαϊκό κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο που θα βάλει φρένο στον νεοφιλελεύθερο εργασιακό και κοινωνικό μεσαίωνα.
Ωστόσο δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι στις υπό ένταξη χώρες, ακόμη και αυτήν την περίοδο της συντηρητικοποίησης, έστω και με μια μεγαλύτερη διστακτικότητα απ' ότι στο όχι μακρινό παρελθόν, όπως κατέδειξε χαρακτηριστικά το δημοψήφισμα της Κροατίας, οι λαοί νομίζουν ότι κάτι καλύτερο θα υπάρξει γι’ αυτές από την ένταξη τους στην Ε.Ε..
ΙΙ. Η ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ
Επικεντρώνοντας στις κινήσεις της Ένωσης το αμέσως προσεχές μέλλον, το ζήτημα της διεύρυνσης εντοπίζεται κυρίως στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και στην Τουρκία.
Σε αυτές τις γειτονικές μας χώρες υπάρχουν τεράστια προβλήματα και τραγικές ανισότητες. Τα προβλήματα που εντοπίζονται στο οικονομικό περιβάλλον αφορούν πρώτα και κύρια στο βιοτικό επίπεδο των λαϊκών στρωμάτων. Ταυτόχρονα παρατηρούνται μεγάλα ελλείμματα ως προς το είδος της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων που απολαμβάνουν οι πολίτες.
Ασφαλώς κάθε χώρα αποτελεί και ξεχωριστή περίπτωση, ωστόσο μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε μερικά από αυτά που αποτελούν κοινό τόπο με διαφορετικά βεβαίως κατά τόπο χαρακτηριστικά, προκειμένου να αποτυπώσουμε το τοπίο.
Προβλήματα σε σχέση με την προστασία και τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων
Προβλήματα σε σχέση με τα δικαιώματα συνδικαλιστικής δραστηριότητας των εργαζομένων και το δικαίωμα τους για συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Προβλήματα με τα ανθρώπινα δικαιώματα γενικά και ειδικότερα των μειονοτήτων, των γυναικών, των κρατουμένων, των LGBT.
Προβλήματα διαφθοράς που συνδυάζονται με την ασυλία των ανώτατων λειτουργών και της άρχουσας τάξης, την σύγχυση στην άσκηση των διακριτών εξουσιών, την κομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης και τον έλεγχο των μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Υψηλά ποσοστά πληθυσμού που είναι κάτω από το όριο της φτώχιας
Έλλειψη προστασίας των παιδιών και των ατόμων με ειδικές ανάγκες.
Προβλήματα προστασίας και σεβασμού του περιβάλλοντος.
Θα πρέπει να είμαστε σαφείς και ξεκάθαροι απέναντι στους λαούς των χωρών αυτών: αφενός μεν οι κυρίαρχες τάξεις της χώρας τους και οι συντηρητικές πολιτικές κυβερνήσεις τους, αφετέρου δε οι ευρωπαϊκοί νεοφιλελεύθεροι θιασώτες, προεξάρχουσας της Γερμανίας, είναι ο πιο μεγάλος αντίπαλος τους στην πορεία τους για την ένταξη στην Ε.Ε.
i) Οι κυρίαρχες τάξεις και οι κυβερνήσεις τους γιατί έχοντας επίγνωση των τεράστιων καθυστερήσεων που υπάρχουν στην χώρα τους, επιδιώκουν είτε να προσδεθούν σε άρματα ισχυρών, κυρίως της Γερμανίας, με οιοδήποτε κόστος και κυρίως αποδομώντας και απεμπολώντας κάθε έννοια δικαιώματος, είτε να μεταθέσουν την συζήτηση σε ζητήματα εθνικού αλυτρωτισμού και να αποπροσανατολίσουν τους λαούς των χωρών τους. Στην προσπάθειά τους αυτή βρίσκουν «ιδιότυπους συμμάχους» που εμφανίζονται ως «εχθροί», στα πιο εθνικιστικά στοιχειά και στα στοιχεία θρησκευτικού φανατισμού που υπάρχουν και στην Ελλάδα και που ευτυχώς δεν είναι κυρίαρχα. Αν και από την μεριά του Ελληνικού πολιτικού συστήματος κυριαρχούσε ο φανατικός εθνικισμός οι λαοί θα μπορούσε με ευκολία να οδηγηθούν σε απρόβλεπτες περιπέτειες.
ii) To νεοφιλελεύθερο ευρωπαϊκό κατεστημένο, γιατί με την καταστροφική πολιτική που επιβάλλει αποδομεί κάθε κοινωνικό κεκτημένο και τις συνέπειες της πολιτικής αυτής τις βιώνουμε και εμείς ως λαός με την ίδια ένταση που τις βιώνουν ήδη και οι υπό ένταξη χώρες. Θα πρέπει επομένως να καταστεί σαφές στους λαούς των γειτονικών χωρών ότι αντίπαλος τους είναι οι κυρίαρχες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις της Ευρώπης που τους αντιμετωπίζουν ως αγορά και όχι ως κοινωνίες με δικαιώματα και με εθνική αξιοπρέπεια. Που κρατάνε καθηλωμένο τον κοινοτικό προϋπολογισμό με αποτέλεσμα να περιορίζεται η δυνατότητα σύγκλισης ανάμεσα στις ήδη υπάρχουσες χώρες της Ε.Ε., πολύ περισσότερο δε, σε αυτές που επίκειται να εισέλθουν. Που βάζουν τα κέρδη πάνω από την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι η αναφορά στα προβλήματα δεν γίνεται για να σηκώσουμε τείχη ανάμεσα στους λαούς μας, αλλά για να εντάξουμε και αυτούς τους λαούς στο πανευρωπαϊκό μέτωπο εναντίον του ευρωπαϊκού νεοφιλελευθερισμού.
Ο πιο σημαντικός όμως λόγος είναι η ανάγκη για να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια του κοινοτικού κεκτημένου προς μια νέα, προοδευτικότερη κατεύθυνση, μια κατεύθυνση που θα κινείται στους άξονες των θεωρητικών εμπνευστών του ευρωπαϊκού οικοδομήματος της αριστεράς που οραματίστηκαν την Ευρώπη των λαών, δηλαδή μια Ευρώπη με ίσα δικαιώματα για όλους.
Η Ευρωπαϊκή Αριστερά και ειδικότερα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ θεωρεί ότι είναι επιβεβλημένο να δοθεί η δυνατότητα και ο λόγος στους λαούς και αυτοί κυρίαρχα να αποφασίσουν, αν θέλουν να ενταχθούν στην Ε.Ε.
Η όποια απόφαση τους θα πρέπει να είναι απόλυτα σεβαστή.
Οι λαοί των δυτικών Βαλκανίων ειδικότερα πρέπει να γνωρίζουν ότι στις δυνάμεις τη Ευρωπαϊκής Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ θα βρουν ένα ειλικρινή φίλο και ένα εν δυνάμει σύμμαχο στην προσπάθεια τους να επιλύσουν τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην χώρα τους, αλλά κυρίως για τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει όλη η Ευρώπη: Την ανάγκη για ανατροπή της νεοφιλελεύθερης πορείας, την ανατροπή της συντηρητικής ανασυγκρότησης της Ευρώπης.
ΙΙΙ. ΕΠΑΝΕΘΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
Δυστυχώς, δεδομένων των αποτελεσμάτων της καπιταλιστικής κρίσης, πολλές κατά βάση συντηρητικές δυνάμεις σηκώνουν την σημαία της εθνικής αναδίπλωσης. Κάποιες από αυτές, προχωράνε ακόμα παραπέρα, ευαγγελιζόμενοι την αυτονομία των πλουσιότερων περιοχών μέσα στην ίδια χώρα, έναντι των φτωχότερων.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τον διαχωρισμό μέσα στην Ευρώπη σε πλούσιες χώρες ή πλούσιες περιφέρειες από την μια και σε φτωχές από την άλλη.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε την νέα χάραξη των συνόρων μέσα στην Ευρώπη με πρόσχημα ότι πρέπει να χωριστούν οι πλούσιοι από τους φτωχούς ή οι εκλεκτοί από τους παρακατιανούς.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε την επανεθνικοποίηση των πολιτικών της Ε.Ε.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να μετατραπεί η Ευρώπη σε ένα πεδίο εθνικών και περιφερειακών ανταγωνισμών.
Δεν μπορούμε να υποχωρήσουμε στις λογικές που ακόμα και πολλές αριστερές δυνάμεις προβάλλουν ενός νέου νομισματικού πολέμου στο όνομα μιας νέας κατ' επίφαση “ανταγωνιστικότητας”
Οφείλουμε να προβάλλουμε την ενότητα των λαών και των εργαζομένων και αγωνιστικά να επιβάλλουμε την ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού ως προτεραιότητα για τους λαούς της Ευρώπης.
Ταυτόχρονα και κυρίως ως προς τις σχέσεις μας με τους γείτονές μας, οι όποιες πραγματικές ή υποτιθέμενες διμερείς διαφορές πρέπει να επιλύονται στο πλαίσιο του σεβασμού του διεθνούς δικαίου με την αιγίδα του ΟΗΕ και σε πνεύμα που να προωθεί την καλή γειτονία και την συνεργασία ανάμεσα στις χώρες και τους λαούς.
Η ύπαρξη τυχόντων διμερών διαφορών πρέπει να αντιμετωπίζεται ως εκκρεμότητα μεταξύ της Ε.Ε. και της υπό ένταξη χώρας και να αναζητείται λύση στο πλαίσιο του ΟΗΕ, ώστε να αποφεύγονται διαδικασίες αρνησικυρίας (βέτο)
ΙV. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Βιώνουμε την μεγαλύτερη κρίση όχι μόνον του ίδιου του οικοδομήματος της ΕΕ αλλά και ολόκληρου του καπιταλιστικού συστήματος. Οι νεοφιλέυθερες στρεβλώσεις και ο ηγεμονισμός της Γερμανίας οδηγούν στο μετασχηματισμό της Ένωσης σε ένα νεοφιλεύθερο αντιδημοκρατικό μόρφωμα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να εγκαταλείψουμε το όραμα για μια άλλη Ευρώπη. Η ανάγκη ειρηνικής συνύπαρξης των λαών μέσα σε μια περιοχή κοινωνικής ειρήνης, ισονομίας και ευημερίας που θα εκτείνεται απο τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια πρέπει να παραμείνει στρατηγικός στόχος. Όλοι οι λαοί θα πρέπει να είναι ευπρόσδεκτοι υπό τους όρους και τις συνθήκες που δεν θα υποδεικνύουν οι αγορές ή οι νεοφιλελεύθεροι κοινοτικοί κανόνες αλλά ένα νέο κοινωνικό κοινοτικό κεκτημένο, με διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, των ανέργων, των νέων, των συνταξιούχων, όλης της κοινωνίας ανεξαρτήτως φυλής ή καταγωγής.
Περαιτέρω, η διαδικασία ένταξης θα πρέπει να εντάσσεται σε συγκροτημένο πρόγραμμα οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης με προοπτική να αποτραπούν τα σχέδια για δημιουργία Ε.Ε. με περισσότερες της μιας ταχύτητας. Αυτό συνεπάγεται την άμεση αύξηση των κοινωνικών πόρων για το σύνολο των προγραμμάτων σύγκλισης.
Βασικός άξονας της πολιτικής μας και της πολιτικής της ευρωπαϊκής αριστεράς θα πρέπει να είναι η δικαιοσύνη, η ισονομία και η δημοκρατία για όλους τους λαούς και τις χώρες της Ευρώπης, σε μια Ευρώπη της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, σε μια Ευρώπη εγγυητή της Ειρήνης για όλη την Ανθρωπότητα, σε μια μια Ευρώπη με προοπτική σοσιαλιστική.